WHOA: Zegen of vloek, of wellicht allebei?

WHOA, of te wel Wet Homologatie Onderhands Akkoord.

Sinds begin 2021 is de WHOA van kracht geworden, en dat was toen precies op tijd voor veel ondernemingen.
Met name ondernemingen die ten tijde van de corona-crisis in de kern gezond waren, maar op dat moment een liquiditeitshobbel moesten nemen.

Veel ondernemingen zullen direct of indirect getroffen zijn door (de maatregelen rond) COVID-19.
Zij hebben mogelijk gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot uitstel van betaling belastingen, uitstel van betaling rente en aflossingen of andere crediteuren.
Uiteraard moeten deze verplichtingen op enig moment worden nagekomen, maar lukt dat?

De WHOA biedt ondernemingen de mogelijkheid om haar crediteuren en mogelijk ook aandeelhouders een onderhands akkoord aan te bieden waardoor haar schulden structureel worden verlaagd.
Verplichtingen worden daarbij uitgesteld of bepaalde rechten worden gewijzigd.

Om een dergelijke procedure te doorlopen moet de onderneming een verklaring bij de rechtbank deponeren.
Hierin staat dat de Ondernemer bezig is met het voorbereiden van een akkoord.

Er kan worden gekozen voor een openbare of besloten procedure, waarbij in de meeste gevallen de eerste optie de beste zal zijn om intern en extern de rust te bewaren.
Ondersteuning door financieel deskundigen is vereist.

Zo werkt de WHOA

Tot 1 januari 2021 gold dat er alleen een akkoord was, wanneer alle schuldeisers en aandeelhouders instemden. Wanneer 1 schuldeiser of aandeelhouder dwarslag, kon dit leiden tot een faillissement.

Sinds 1 januari 2021 geldt de WHOA.
De wet biedt mogelijkheden voor bedrijven die toekomstperspectief hebben, maar ook voor bedrijven die dit niet hebben.

Bedrijven met toekomstperspectief hebben met de WHOA een instrument in handen om faillissement te voorkomen. De schuldenaar overlegt met schuldeisers.
Deze afspraken worden vastgelegd in een conceptakkoord.

Over dit conceptakkoord van de schuldenregeling moet dan nog worden gestemd.
Daarna bevestigt de rechtbank (homologatie) het akkoord op de voorgestelde schuldenregeling.

Ook als niet alle bij het akkoord betrokken schuldeisers of aandeelhouders instemmen.
Dit wordt ook wel een dwangakkoord genoemd, omdat schuldeisers en aandeelhouders zich door deze wet aan het akkoord moeten houden.
Zelfs als ze genoegen moeten nemen met bijvoorbeeld een gedeeltelijke afboeking, kwijtschelding van de schulden of uitstel van betaling.

De ondernemer met schulden houdt tijdens het WHOA-traject de controle over zijn onderneming en kan blijven ondernemen. Binnen de WHOA spreek je hier van een reorganisatie-akkoord.

Bedrijven zonder toekomstperspectief kunnen ook de WHOA inzetten voor de financiële afwikkeling van een onderneming.
De WHOA maakt het mogelijk om gecontroleerd te stoppen terwijl je zeggenschap over je onderneming houdt. Hiermee kun je een grotere financiële schade voorkomen.

Dit in tegenstelling tot een faillissement waarbij een curator je bedrijf overneemt en jij zelf geen inspraak meer hebt. Binnen de WHOA spreek je hier van een liquidatie-akkoord.

De regels van de WHOA

De inhoud en inrichting van het akkoord moeten aan een aantal voorschriften voldoen.
Een van de onderdelen van de nieuwe wet is dat de ondernemer zijn schuldeisers indeelt in klassen.
Denk aan schuldeisers met een verschillende rangorde, zoals de Belastingdienst en pand- of hypotheekhouders.

De WHOA geeft de ondernemer ruimte het akkoord met schuldeisers (crediteuren) zelf in te richten.
Je bent bijvoorbeeld vrij om een akkoord aan te bieden aan 1 of meerdere klassen crediteuren en aan andere klassen juist niet.

De schuldeisers die je niet benadert voor een akkoord, behouden hun recht op een volledige betaling van de openstaande schulden.
Een meerderheid binnen 1 klasse moet instemmen met het voorstel.

De rechter moet het akkoord vervolgens bevestigen.
Als dat gebeurt, moeten ook de tegenstemmers zich aan het akkoord houden.
Ook als zij met minder dan de volledige vordering genoegen moeten nemen.

In de nieuwe wet is er ook iets geregeld voor kleine zelfstandige schuldeisers.
Voor kleine mkb’ers, bedrijven met minder dan 50 werknemers, is bepaald dat zij minimaal 20% van hun openstaande vordering terug moeten krijgen.
Daarmee is dus ook de positie van de kleinere mkb’ers beter geborgd.”

Ook wat betreft lopende overeenkomsten zoals huur verandert er wat door de WHOA.
De huurder kan deze met toestemming van de rechter eenzijdig beëindigen, als de verhuurder niet instemt met een voorgestelde vrijwillige wijziging of beëindiging.

Borg- en garantstelling

Als bij de schuldenaar sprake is van een persoonlijke borg-, garant-, of zekerheidsstelling, dan vervallen deze zekerheidsrechten met een WHOA-akkoord niet.
Een voorbeeld van een persoonlijke zekerheidsstelling is als je directeur-grootaandeelhouder (dga) van een besloten vennootschap (bv) bent en je hebt privé meegetekend voor een lening of hypotheek van de bv.

Als de schuldeiser van de lening betrokken wordt bij een WHOA-akkoord van de bv, dan is het mogelijk dat de schuldeiser op basis van het akkoord maar een gedeelte van zijn oorspronkelijke vordering terugkrijgt.
In dit geval mag de schuldeiser toch voor de hele oorspronkelijke vordering bij jou privé aankloppen.
Dit staat in artikel 370 lid 2 Fw.

In de wet is ook opgenomen dat je als DGA dit betaalde bedrag na afloop niet van de bv kan terugvorderen.
De gedachte hierachter is dat de bv achteraf niet alsnog aansprakelijk is voor de hele schuld.
De bv zou achteraf alsnog in de problemen kunnen komen en dan is het WHOA-traject voor niets geweest.

De wetgever heeft wel de waarborg opgenomen dat een schuldeiser nooit een groter bedrag uitgekeerd krijgt, dan de hoogte van de vordering die bestond voor de goedkeuring van het WHOA-akkoord.

Belangrijkste punten bij inzetten WHOA

Het bedrijf kan nu of in de toekomst zijn schulden niet meer betalen.
Het doel van een akkoord moet zijn:
- reorganisatie-akkoord
- liquidatie-akkoord
Er moet een haalbaar en doordacht akkoord liggen.
De besluitvorming over en de inhoud van het akkoord moet aan een aantal wettelijke voorschriften voldoen.
Een belangrijke voorwaarde is dat het akkoord redelijk moet zijn. Dat houdt bijvoorbeeld in dat schuldeisers en aandeelhouders door het akkoord niet in een nadeligere positie mogen komen.
Arbeidsvoorwaarden van het personeel mogen niet veranderen. Niet-betaalde pensioenpremies mogen ook niet meegenomen worden in het WHOA akkoord.
Mocht een akkoord niet slagen, dan kan de schuldenaar gedurende 3 jaar niet opnieuw een WHOA-akkoord aanbieden.

Voor alle bedrijven

De WHOA is onderdeel van de Faillissementswet (Fw) en geldt voor alle bedrijven.
De verwachting is dat ook eenmanszaken en zzp’ers in de toekomst vaker gebruik gaan maken van de nieuwe wet.

Eenmanszaken en zzp’ers kunnen weliswaar ook gebruikmaken van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP),
Echter weinigen hebben doorgaans zin om ruim 3 jaar aan de hand van een bewindvoerder te moeten lopen

De WSNP is overigens alleen mogelijk als je stopt met je bedrijf.
Het voordeel van de WHOA is dat het ondernemers een meer praktische en snellere oplossing biedt, met hetzelfde resultaat als de WSNP.

WHOA is een van de opties

Als je je schulden wilt oplossen dan zijn er verschillende schuldregelingen.
Schuldsanering via minnelijke regeling of WSNP of een faillissement.
Daar is nu de WHOA bij gekomen.

De meeste Ondernemers willen echter een faillissement voorkomen.
Omdat een curator dan je bedrijf overneemt op het moment dat de rechter je faillissement uitspreekt.
De curator 'zorgt' er dan voor dat jouw schuldeisers worden betaald.

Een faillissement kan jaren duren en zelfs aan het einde van een faillissement, kun je nog schulden hebben.
De WHOA is een zeer welkome aanvulling op de bestaande praktijk.
Het biedt ondernemers in moeilijkheden een oplossing bij een dreigende faillissementssituatie.
De WHOA is bovendien sneller en efficiënter dan de bestaande regelingen!
(Bronnen: KvK & JBR)

WHOA: Zegen of vloek, of toch allebei?

Of het een zegen of een vloek is voor jou als Ondernemer, ligt eraan aan welke kant van de tafel je zit.
Ben jij op dat moment de crediteur, dan kunnen er harde woorden vallen op het moment dat de brief binnenkomt.
Ben jij op dat moment de debiteur, dan biedt de hierboven beschreven WHOA de mogelijkheid om een faillissement te voorkomen.

Als crediteur kun je, je dan op dat moment flink in het pak genaaid voelen.
Er was nog zo beloofd dat je betaald zou worden, maar je hebt helemaal niks meer gehoord.

Echter, de meeste faillissementen leveren een crediteur ook niks op.
En gelukkig realiseren meer en meer crediteuren zich dat ook.

Als er na de Belastingdienst en de bank nog wat over blijft, en dat is vaker niet dan wel.
Dan zijn de heren en dames curatoren heel goed in staat om zich ook voor hun toezichthoudende rol flink te laten betalen.
Mede hierdoor blijft er aan het eind dat toch niks over.

Hoe voorkom je dan dat jij die brief ontvangt?

Er zijn maar een paar manier om al deze 'ellende' te voorkomen.
Zoek uit wie je debiteur lijkt te worden, en blijf het bedrijf controleren ook al ken je elkaar al jaren.
Zoals gezegd in de inleiding, ook bedrijven die in de kern gezond zijn kunnen tegen een liquiditeitshobbel aanlopen.

Wat zeg ik, het kan jezelf ook overkomen!
Een grote leverancier die omvalt, waardoor jij niet meer aan je leveringsverplichtingen kunt voldoen.
En daardoor stokken de betalingen van de klanten aan jou.

Of de overname van een leverancier, waardoor jij op zoek moet naar een andere leverancier in een sector waarin er al niet veel zijn.
En wat te denken van, een 'wereldleider' die een oorlog begint en waardoor tarieven van bepaalde producten of energie door de ozonlaag schieten.

En hoewel het laatst genoemde voorbeeld helaas actueel is, zijn er andere meer bekende aandachtspunten:

- Een nieuwe 'klant' die zich meldt, maar die in de buurt woont van jouw con-collega
- Een betalingstermijn die beetje bij beetje begint op te lopen
- Klachten over jouw producten en of diensten, waarover nog nooit is geklaagd
- Bijzondere zaken die je in de wandelgangen hoort over 'jouw' klant
- Beurzen, of evenementen die worden over geslagen of goede mensen die vertrekken
- etc.

Daarnaast zijn er de zaken waarop je zelf grip hebt:

Factureer op korte termijn.
Dat kan elke week, elke 14 dagen zijn of een bepaald maximum aantal gewerkte uren/ bedrag zijn en kijk hoe de betalingen verlopen. 'Kleinere' facturen worden over het algemeen sneller betaald dan grote facturen.
Vraag-, en bekijk de jaarstukken van het afgelopen jaar eens op en kijk vooral wanneer ze klaar zijn.
Late aanlevering van jaarstukken is vaak een teken dat het minder gaat met een bedrijf
Wordt lid van andere kredietbronnen, zoals een Graydon of een Creditsafe, wat is hun advies en hoe is hun
beoordeling verlopen de afgelopen jaren. Omhoog gegaan of juist gedaald?
Etc.

Zeker, de zegen ligt meer aan de zijde van de debiteur.

Maar vergeet niet, zoals hierboven geschetst.
Vroeg of laat kun je zelf ook in die situatie terecht komen dan ben je wellicht blij met de WHOA.

Overigens het staat je vrij, als de debiteur de hobbel heeft genomen om bij toekomstige verkooponderhandelingen wanneer het bedrijf weer boven Jan is geen verdere concessies te doen in de verkoopmarge die jij van hen wilt ontvangen.

En wanneer dat dan onbespreekbaar is, dan zou ik zeggen;
Wij sluiten deze vergadering, en vanaf dit moment scheiden onze wegen!
Liever, een deel minder omzet dan als schaakstuk dienen van iemand anders.