Wat is het geheim van charisma?

Charisma is weer een hot item de laatste tijd. In de afgelopen weken zag ik het onderwerp in diverse tijdschriften voorbij komen. Zo ook in de weekendbijlage van de Volkskrant.

Margo Pol schrijft er het volgende over:
” Wie charisma heeft, trekt als een menselijke magneet aandacht en heeft volgers, en wie dat niet heeft, wil het hebben. Logisch, want charismatische mensen lijken altijd alles gedaan te krijgen, of ze nou staatshoofd, afdelingsmanager of iemands moeder zijn. Van oud-president Clinton word bijvoorbeeld gezegd dat hij zo aanwezig is, dat de atmosfeer verandert zodra hij een ruimte betreedt. En ja, dat klinkt vaag – enorm aanwezig zijn- maar geef toe: alles gedaan krijgen klinkt aantrekkelijk.”

Is charisma aangeboren of kun je het gewoon leren? Volgens diverse managementboeken is het een vaardigheid die iedereen onder de knie kan krijgen. Olivia Fox Cabane schreef hierover in haar boek ‘Het geheim van charisma’ dat charismatisch gedrag door iedereen aangeleerd én geperfectioneerd kan worden.

Ze voegt er aan toe: ‘Charismatisch(er) worden betekent niet dat je persoonlijkheid moet veranderen. Het gaat er juist om nieuwe vaardigheden toe te voegen aan de persoonlijkheid die je al bent.’ Is charisma dus voor iedereen weggelegd?

Fake it till you make it?

Het is een bijzondere aanpak die Olivia aandraagt in haar boek. Zij zegt dat macht en hartelijkheid de belangrijkste eigenschappen zijn die charismatische mensen uitstralen. Door te werken aan je lichaamshouding en stem kun je zelfverzekerdheid en hartelijkheid uitstralen, zelfs als je die niet voelt. Charisma is dan grotendeels doen alsof. Wellicht is dit goed nieuws voor de mensen die zich niet altijd even zelfverzekerd voelen. Maar toch geeft het mijzelf een wat onbevredigend gevoel als charisma neerkomt op het aanleren van trucjes ten aanzien van stemgebruik en lichaamshouding.

Adviezen voor managers (en professionals) die hun charisma willen vergroten

Op de site managersonline worden gelukkig een aantal praktische tips aangereikt waar je meer concreet mee uit de voeten kunt. Ik heb de tips enigszins bewerkt, en van wat toelichting voorzien. Ook heb ik er zelf nog een paar tips aan toegevoegd:

• Een duidelijke visie doet wonderen

Als jij weet waar je voor staat en je hebt een duidelijke visie, ben je aantrekkelijk voor je omgeving. Jij geeft daarmee aan dat je weet waarover je praat. Daarbij geldt: Keep It Short and Simple (KISS). Mensen zitten niet te wachten op ellenlange verhalen. Klanten voelen zich wel aangetrokken tot bedrijven die goed kunnen communiceren waar ze in geloven. Bedrijven die kunnen aangeven waarom ze doen wat ze doen.

• Creëer een wij-gevoel door persoonlijke aandacht te geven

Geef mensen je persoonlijke aandacht. Niets is zo irritant als iemand die met jou staat te praten en intussen over je schouder rondkijkt of er ook nog andere interessante(re) mensen aanwezig zijn. Wanneer je echt naar iemand luistert met je volle aandacht laat je hem merken: je bent bijzonder. Een bekend auteur heeft wel eens gezegd: “De wereld is een strijd om het luisterend oor.” Iemand die goed kan luisteren heeft veel fans.

• Communiceer overtuigend

Volgens de Amerikaanse psycholoog Richard Bord draait het hierbij om simpel taalgebruik.  Mensen worden over het algemeen niet geraakt door lange betogen vol abstract taalgebruik. Dit geldt voor speeches, artikelen en ook voor teksten op een website. Als je wilt overtuigen, gebruik dan zoveel mogelijk spreektaal. Maak wat je wilt overbrengen zo toegankelijk mogelijk voor je lezer of toehoorder.

• Wees aantrekkelijk

Aantrekkelijkheid is geen garantie voor een goede uitstraling. Maar het helpt wel.
Kleed je dus naar de gelegenheid en besteedt aandacht aan je uiterlijke verzorging. Deze zomer kwam ik nog iemand tegen op een netwerkbijeenkomst voor interim-managers die vanwege het warme weer gezellig zijn Birkenstock sandalen had aangedaan. Ja, dat valt wel op. Maar wellicht niet op de manier zoals je dat voor ogen had.

• Bouw aan je expertstatus

Het helpt enorm als mensen je zien als een deskundige op een bepaald gebied. Zelf ben ik ook niet zo’n type dat, als ik een kamer binnenloop, meteen de volle aandacht trekt. Maar vijf minuten geleden, zag ik wel een tweet voorbij komen waar ik best blij van werd. Menno Lammers plaatste een tweet met de vraag ” Wie is in Nederland de autoriteit op het gebied van (online) personal branding? #durftevragen. Hij kreeg als antwoord van Vicky Puls: Ik denk dan meteen aan @SaskiaDPostma. Dat is leuk om te lezen!

• Wees ‘echt’

De meeste mensen vallen al snel door de mand als ze een houding aannemen die niet bij ze past. Zowel bij charisma als bij Personal branding gaat het wat mij betreft niet om window dressing of trucjes. Sterke personal brands zijn absoluut niet gericht op egotripperij.

• Empower je omgeving

Sterke brands zijn er juist op gericht op anderen te empoweren. Zij helpen mensen om zich zelfverzekerder te voelen, boven zichzelf uit te stijgen, onafhankelijker te worden. Zij lossen problemen op voor hun klanten door hun specifieke aanpak. Als je het verhaal van je bedrijf, vertelt, is het dus niet zozeer belangrijk om te vertellen wat je doet maar vooral wat klanten met jouw hulp gaan bereiken.

Moet je charismatisch zijn om succesvol te zijn?

Gelukkig kan ik wel eens zijn met wat Margo Pol nog meer in haar artikel schrijft. Namelijk dat veel succesvolle bedrijven zoals Shell, Siemens en Daimler, die al meer dan honderd jaar  bestaan, over het algemeen geleid worden door behoorlijk kleurloze managers. Maar dat zijn wel mensen die gewoon goed luisteren naar hun werknemers en zich niet door hun ego in de weg laten zitten. En als we kijken naar Bil Gates, mogen we constateren dat hij zijn succes en rijkdom niet te danken heeft aan zijn enorme charisma.

Charisma is dus geen voorwaarde om succesvol te zijn. Wel is het belangrijk dat je weet waar jouw toegevoegde waarde ligt voor je omgeving (interne of externe klant). En dat je weet waar bij jou de drive en de passie zit.  Dat je helder hebt waarin jij jezelf als expert wilt profileren.
Als je je weet wat jou onderscheidt van anderen in jouw vakgebied, ben je toe aan de volgende stap. Dan kun je zichtbaar worden met jouw eigen verhaal waarmee je gericht klanten en/of leuke opdrachten aan gaat trekken. En dan kan zomaar het effect van charisma ontstaan.
 
“Wie charisma heeft, trekt als een menselijke magneet aandacht en heeft volgers.”

Je zult de aandacht trekken van mensen die jouw toegevoegde waarde herkennen en erkennen, en die graag met jou willen werken. Dus misschien begint charisma eigenlijk wel ‘gewoon’ met een goede personal branding…

Wil je begeleiding in het proces waarbij je jouw kwaliteiten en jouw klant scherp in beeld krijgt en leert jezelf op de kaart te zetten? Mail mij dan. Ik help je graag verder.